Mae Amgueddfa Bywyd Cymreig Sain Ffagan yn amgueddfa awyr agored fawr Saint Fagans Museum of Welsh Life is a large open-air museum Mae hi`n lleoli ar y tir o faenordy o oes Elisabeth a adeiladwyd gan gyfreithiwr cyfoethog Dr John Gibbon tua 1580 It is located on the land of an Elizabethan manor house built by a wealthy lawyer Dr John Gibbon around 1580 Rhoddodd Iarll Plymouth yr ystâd i`r genedl ym 1948 The Earl of Plymouth gave the estate to the nation in 1948 Mae adeiladau hanesyddol o wahanol oedrannau ac o bob rhan o Gymru wedi cael eu symud i Sain Ffagan Historic buildings of different ages and from all parts of Wales have been moved to Saint Fagans Erbyn hyn mae yna dros hanner cant o adeiladau hanesyddol mewn lleoliadau naturiol o amgylch tir y maenordy There are now over fifty historic buildings in natural locations around the grounds of the manor house Mae`r adeiladau mwyaf hynafol yn dai crwn o`r Oes Haearn The most ancient buildings are Iron Age round houses Mae`r rhain yn seiliedig ar safleoedd archeolegol yn Ynys Môn These are based on archaeological sites in Anglesey Mae gan yr amgueddfa sawl ffermdy sy`n dyddio o Ganol Oesoedd The museum has several farmhouses which date from the Middle Ages Mae`r rhain yn dangos sut oedd adeiladwyr yn defnyddio pren a chlai i wneud waliau, gyda gwellt ar gyfer y toeau These show how builders used timber and clay to make walls, with thatch for the roofs Erbyn y ddeunawfed ganrif, roedd adeiladau`n cael eu codi o gerrig By the eighteenth century, buildings were being erected from stone Mae tai fferm a bythynnod gweithwyr yn cael eu arddangos gyda dodrefn o`r cyfnod priodol Farm houses and workmen`s cottages are shown with furniture of the appropriate period Mae gan yr amgueddfa amrywiaeth o adeiladau lle oedd pobl yn gweithio The museum has a variety of buildings where people worked Mae melin wlân yn cynnwys peirianwaith o’r bedwaredd ganrif ar bymtheg yn dal i gael ei defnyddio i wneud blancedi traddodiadol Cymreig A woolen mill containing nineteenth-century machinery is still used to make traditional Welsh blankets Mae`r felin yn cael ei phweru gan olwyn ddŵr The mill is powered by a water wheel Mae tanerdy o Rhaeadr wedi`i ailadeiladu yn yr amgueddfa A tannery from Rhayader has been rebuilt at the museum Roedd hyn yn cynhyrchu lledr trwm ar gyfer esgidiau a harnais ceffylau This produced heavy leather for boots and horse harness Mae adeiladau yn yr amgueddfa yn dangos sut oedd bywyd mewn cymunedau Cymreig Buildings in the museum show what life was like in Welsh communities Gall grwpiau ysgol brofi gwers mewn ysgol y pentref yn ystod oes Fictoria School groups can experience a lesson in the village school during Victorian times |